Akt króla Anglii Henryka VII z 1489 r.

Król, pan nasz i władca, szczególnie i nade wszystko życzy sobie, aby usuwać takie nadużycia i bezprawia, które są szkod­liwe i zgubne dla całej ludności tego kraju i żyjących tam poddanych; wiadomo, że z każdym dniem wyrastają duże trudności z powodu opustoszenia, zniszczenia i ruiny domów i wsi w królestwie, i z powodu utworzenia pastwisk ma ziemiach, które zwykle znajdowały się pod uprawą. Wskutek tego z każdym dniem wzrasta próżniactwo, podstawa i źródło wszystkiego zła; w niektórych wsiach, gdzie uprzednio dwustu ludzi znaj­dowało zajęcie i żyło w spokojnej pracy, obecnie pracuje dwu lub trzech pasterzy, a reszta oddaje się próżnowaniu; rolnictwo, jedno z najkorzystniejszych zajęć w tym królestwie, zupełnie upada; niszczeją kościoły, służba boża jest zaniedbywana, nikt nie modli się za zmarłych,   patron   i   proboszczowie   ponoszą szkody; obronność kraju przeciw wrogom zewnętrznym słabnie i maleje ku obrazie boskiej i ku upadkowi polityki i dobrego rządu kraju; i przeciw temu nie podejmuje się szybkich środ­ków zaradczych. Dlatego król, nasz pan i władca, za zgodą i radą świeckich i duchownych lordów i gmin zebranych na osobnym parlamencie, w imię ich powagi nakazuje, zatwierdza i postanawia co następuje: każdy – jakiegokolwiek bądź stanu, urzędu i stanowiska – kto posiada dom lub domy, które w ciągu ostatnich trzech lat były i są lub będą oddawane w dzierżawę [łącznie] z 20 lub więcej akrami ziemi (…),   obowiązany jest chronić i utrzymywać na wspomnianej ziemi dom i zabudowa­nia potrzebne i niezbędne do ocalenia i podtrzymania uprawy i rolnictwa; a jeśli ktoś z właścicieli takich domów i ziemi weźmie taki dom, domy lub ziemię w swoje ręce i zatrzyma dla siebie, to właściciel taki lub właściciele na mocy wymienionego wyżej postanowienia obowiązani są chronić i utrzymywać na ziemi domy i zabudowania potrzebne i niezbędne do podtrzy­mania uprawy i rolnictwa. A jeśli ktoś naruszy te rozporządze­nia lub ich część, wówczas król – jeśli ziemia i dom są dzierża­wione bezpośrednio od niego – lub pan posiadłości – od któ­rego ziemia jest bezpośrednio dzierżawiona – ma prawo co­rocznie zabierać połowę dochodu z ziemi, na której nie chro­niono ani nie utrzymywano domu czy domów, i tę część docho­dów może brać na swój użytek bez żadnej odpłaty dotąd, dopóki nie będzie należycie wybudowany lub odnowiony   dom lub domy; (…)

Historia powszechna XIV-XV w. Wybór tekstów źródłowych, oprac. M. Małowist przy udziale B. Geremka i W. Wyrobisza, Warszawa 1954, str. 72-74

A. Nazwij proces gospodarczy, zachodzący w Anglii, któremu starał się przeszkodzić swoimi decyzjami król, a następnie wyjaśnij jego genezę.

B. Wyjaśnij motywy, dla których król postanowił ingerować w procesy gospodarcze.