1. 05. Władza ustawodawcza - Senat RP i Zgromadzenie Narodowe
1. Senatu RP jako izba wyższa polskiego parlamentu
a. w skład senatu wchodzi 100 senatorów
b. kadencja
– trwa cztery lata
– ulega skróceniu w przypadku skrócenia kadencji Sejmu
c. wybory do Senatu
– odbywają się wraz z wyborami do Sejmu
– są przeprowadzane w okręgach jednomandatowych – wybory większościowe
– wybory do senatu są powszechne, bezpośrednie i tajne
– bierne prawo wyborcze przysługuje pełnoprawnym obywatelom po ukończeniu 30 lat
d. senatorowie mogą tworzyć kluby (co najmniej siedmiu senatorów), koła (co najmniej 3 senatorów) i zespoły parlamentarne
2. Organa kierownicze Senatu
a. Marszałek Senatu
– organizuje obrady senatu i im przewodniczy
– ustala harmonogram prac
– reprezentuje izbę na zewnątrz
b. prezydium senatu – tworzą je marszałek i wicemarszałkowie
– ustala harmonogram prac
– stosuje kary regulaminowe wobec senatorów
c. konwent seniorów
– składa się z członków prezydium oraz z przewodniczących klubów i kół parlamentarnych
– opiniuje projekty planów prac i porządku obrad senatu
d. komisje senackie – są organami, do których kompetencji należy rozpatrywanie spraw będących przedmiotem obrad senatu, formułowanie opinii w sprawach przekazanych pod ich obrady
– komisje stałe
– komisje nadzwyczajne
3. Funkcje Senatu RP
a. ustrojodawcza – polega na zmianie ustroju politycznego, społecznego i gospodarczego poprze zmianę konstytucji
b. ustawodawcza – polega na tworzeniu aktów prawnych rangi ustawowej – patrz: punkt IV. Proces ustawodawczy
c. kreacyjna – przejawia się w wyborem innych organów państwowych
d. kontrolna – marszałek i grupa 30 senatorów może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności prawa z konstytucją
e. kreowanie polityki zagranicznej – np. udział w wyrażaniu zgody na ratyfikację niektórych umów międzynarodowych
4. Zgromadzenie Narodowe
a. Zgromadzenie Narodowe to organ konstytucyjny składający się z posłów i senatorów obradujących łącznie
b. kompetencje
– odbieranie przysięgi od prezydenta
– uznanie trwałej niezdolności do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia – wymagana większość 2/3 ustawowej liczby członków
– postawienie prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu – na wniosek co najmniej 140 członków; wymagana większość 2/3 głosów
– wysłuchanie orędzia prezydenta
4. Posłowie i senatorowie
a. posłowie i senatorowie dysponują głosem wolnym
b. immunitet parlamentarny
– immunitet formalny – przywilej uniemożliwiający pociągnięcie parlamentarzysty do odpowiedzialności karnej w czasie pełnienia funkcji bez zgody sejmu
– immunitet materialny – przywilej zwalniający z odpowiedzialności za czyny związane z działalnością parlamentarną
c. posłowie i senatorowie mają prawo tworzenia klubów i kół parlamentarnych, zrzeszających przedstawicieli poszczególnych partii politycznych