5. 2. Postępowanie w sprawach rodzinnych
1. Mediacje – sposób rozwiązywania sporu polegający na umożliwieniu spotkania się stron, które wspólnie mogą ustalić sporne kwestie oraz wypracować w tym zakresie porozumienie
a. w postępowaniu mediacyjnym można ustalić m.in.:
– alimenty
– podział majątku wspólnego
– kontakty z dziećmi i sposoby sprawowania władzy rodzicielskiej
b. mediatorem może być każda osoba fizyczna mająca zdolność do czynności prawnych i korzystająca z pełni praw publicznych
c. typy mediatorów
– mediator stały
– mediator powoływany do konkretnych spraw
2. Problem władzy rodzicielskiej
a. zawieszenie władzy rodzicielskiej – sąd orzeka w przypadku czasowej przeszkody w wykonywaniu władzy rodzicielskiej
b. ograniczenie władzy rodzicielskiej
– sąd orzeka w przypadku niewłaściwego wykonywania władzy rodzicielskiej
– o zakresie ograniczeń decyduje sąd
– nie pozbawia rodzica możliwości współdecydowania o istotnych sprawach dziecka
c. pozbawienie władzy rodzicielskiej
władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody
rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej, czyli sprawują opiekę nad dzieckiem w taki sposób, że dochodzi do szkody dziecka
rodzice dopuszczają się zaniedbań obowiązków rodzicielskich (np. głodzenie dziecka, pozwalanie na zażywanie przez dziecko używek albo zachowania niezgodne z prawem, porzucenie dziecka, unikanie płacenia alimentów)
– rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej traci wszelkie prawo do podejmowania jakichkolwiek decyzji w sprawach dziecka
3. Postępowanie rozwodowe
a. sąd może orzec rozwód, gdy nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego jego aspektach: emocjonalnym, fizycznym i materialnym
b. sądem właściwym do orzekania rozwodów jest wydział cywilny sądu okręgowego
c. sąd może orzec o winie za rozkład pożycia
d. orzekając o rozwodzie sąd decyduje również o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi
4. Postępowanie alimentacyjne
a obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków materialnych na utrzymanie innej osoby
b. obowiązek alimentacyjny może wynikać z pokrewieństwa, powinowactwa lub małżeństwa
c. wysokość alimentów jest pochodną potrzeb uprawnionego i możliwości zobowiązanego
d. obowiązek alimentacyjny może zostać rozciągnięty na dalszych krewnych
e. na dzieciach ciąży obowiązek alimentacyjny wobec rodziców pozostających w niedostatku
f. Fundusz Alimentacyjny – wypłaca alimenty w przypadku, gdy zobowiązany rodzic nie wywiązuje się
g. obowiązek alimentacyjny między małżonkami
– powstaje w momencie zawarcia małżeństwa i trwa do jego ustania
– przy ustalaniu jego wysokości obowiązuje zasada zachowania równej stopy życiowej
– po rozwodzie małżonkowie mogą ubiegać się o alimenty tylko w szczególnych przypadkach i na okres do 5 lat