2. 4. Społeczeństwo polskie wobec okupacji
1. Formy niemieckiego terroru
a. ziemie polskie miały stanowić „przestrzeń życiową” dla Niemców, a Polacy mieli zostać poddani eksterminacji, lub deportowali za Ural, a pozostali – przekształceni w niewolniczą siłę roboczą
b. jesienią 1942 r. Niemcy rozpoczęli akcję wysiedlania ludności polskiej z Zamojszczyzny i skolonizowania jej przez Niemców
c. ziemie polskie podlegały wzmożonemu wyzyskowi gospodarczemu
– polscy rolnicy zostali obciążeni obowiązkiem dostarczania kontyngentu produktów rolnych po narzuconych cenach
– liczna grupa Polaków została wywieziona do Niemiec na przymusowe roboty
d. szczególnie bezwzględnym narzędziem niemieckiego terroru była tajna policja – Gestapo
e. na ziemiach polskich powstała sieć obozów koncentracyjnych
f. powszechnymi formami zastraszania Polaków były uliczne łapanki i masowe egzekucje
2. Polacy wobec niemieckich okupantów
a. większość Polaków nie pogodziła się z okupacją i podjęła różne formy oporu:
– bojkot zarządzeń okupacyjnych
– handel na czarnym rynku, który poprawiał zaopatrzenie miast w żywność
– członkowie Szarych Szeregów prowadzili tzw. mały sabotaż
b. wśród Polaków kolaboracja z Niemcami była rzadkością
c. niemiecka akcja wysiedleńcza na Zamojszczyźnie została zahamowane przez akcje zbrojną Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich
3. Eksterminacja narodu żydowskiego
a. Żydzi zostali umieszczeni w gettach, w których masowo umierali z głodu i chorób
b. w 1942 r. rozpoczęła się systematyczna zagłada ludności żydowskiej w obozach zagłady – np. Auschwitz-Birkenau i Treblince
c. w wyniku Holokaustu śmierć poniosło ok. 3 miliony polskich Żydów
d. w niektórych gettach i obozach koncentracyjnych wybuchały żydowskie powstania zbrojne
4. Postawy Polaków wobec Holokaustu
a. w Polsce za udzielanie pomocy Żydom groziła kara śmierci
b. w sposób zorganizowany pomocy Żydom udzielała Rada Pomocy Żydom „Żegota”, w której działali m.in.:
– Władysław Bartoszewski
– Zofia Kossak-Szczucka
– Irena Sendlerowa
c. Witold Pilecki dał się uwięzić w Auschwitz, aby zdobyć informacje o losie więzionych tam Żydów
d. o zagładzie ludności żydowskiej informował rządy Wielkiej Brytanii i USA kurier Jan Karski
e. szmalcownicy byli karanie przez organa Polskiego Państwa Podziemnego
5. Zbrodnia wołyńska
a. w czasie okupacji niemieckiej na Wołyniu gwałtownie zaostrzył się konflikt polsko-ukraiński
b. Ukraińcy pod przywództwem Stepana Bandery utworzyli Ukraińską Powstańczą Armię (UPA), która dążyła do usunięcia Polaków z Wołynia i Wschodniej Ukrainy
c. latem 1943 r. UPA rozpoczęła tzw. czystki etniczne, polegające na masowym mordowaniu ludności polskiej