3. 3. Stany Zjednoczone w XIX wieku

1. Sytuacja polityczna USA

a. w USA wykształcił się system dwupartyjny

– Demokraci – reprezentowali bogatych plantatorów z Południa

– Republikanie – reprezentowali głównie środowiska przemysłowe Północy

b. w 1823 r. USA przyjęły tzw. doktrynę Jamesa Monroego – polityka izolacjonizmu 

c. rozwój terytorialny Stanów Zjednoczonych

– wykupienie od Francji Luizjany

– wykupienie od Hiszpanii Florydy

– przyłączenie Teksasu, Kalifornii i Nowego Meksyku po zwycięskiej wojnie z Meksykiem

– odkupienie od Rosji Alaski

– eksterminacja (wyniszczenie) ludności indiańskiej – pozostałości osadzono w rezerwatach

2. Zróżnicowanie stanów

a. stany północne

– gospodarka kapitalistyczna, opierająca się na pracy najemnej

– rozwinięty przemysł, transport i bankowość

– dominującą formą gospodarki rolnej - farmy

b. stany południowe

– wielkie plantacje opierające się na niewolniczej pracy Murzynów

– uprawa bawełny oraz tytoniu i trzciny cukrowej

c. problem niewolnictwa

– abolicjonizm – ruch społeczny dążący do zniesienie niewolnictwa

– dążenie do zachowania niewolnictwa w stanach południowych

3. Geneza wojny domowej w Stanach Zjednoczonych

a. sprzeczne koncepcje ustroju państwa

– dążenie do wzmocnienia unii w stanach północnych

– dążenie do zachowania konfederacji w stanach południowych

b. podziały polityczne

– Partia Demokratyczna – dominowała w stanach południowych

– Partia Republikańska – dominowała w stanach północnych

c. zwycięstwo w wyborach prezydenckich w 1860 r. republikanina Abrahama Lincolna – zwolennika zacieśnienia unii

d ogłoszenie secesji (oddzielenie się) przez 11 stanów południowych

e. utworzenie przez nie nowego państwa – Skonfederowane Stany Ameryki – prezydentem Jefferson Davis

4. Działania wojenne

a. początek wojny secesyjnej – atak wojsk Konfederacji na wierny Unii Fort Sumter – 12 IV 1861 r.

b. wydanie przez prezydenta Lincolna dekretu o zniesieniu niewolnictwa – 1863 r.

c. bitwa pod Gettysburgiem – 1-3 VII 1863 r. – porażka wojsk Konfederacji gen. Roberta E. Lee

e. opanowanie Georgii i zdobycie Atlanty przez wojska gen. Williama Shermana 

f. opanowanie przez wojska Unii dowodzone przez gen. Ulyssesa S. Granta  doliny rzeki Missisipi

g. kapitulacja wojsk Konfederacji – 9 IV 1865 r.

5. Skutki wojny secesyjnej

a. w wojnie poległo około 700 tys. żołnierzy

b. na skutek wojny totalnej  znaczne straty poniosła ludność cywilna

c. ważnym skutkiem było zniesienie niewolnictwa

d. po zakończeniu wojny w wyniku zamachu śmierć poniósł prezydent Abraham Lincoln