2. 2. Walka o granicę polsko-niemiecką i polsko-czeską
I. Powstanie wielkopolskie
1. Sytuacja w zaborze pruskim
a. o przynależności ziem polskich wcześniej podporządkowanym Niemcom miała zdecydować konferencja pokojowa w Paryżu
b. koncepcje walki o niezależność
– program walki zbrojnej (Polska Organizacja Wojskowa, harcerze, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”)
– działalność dyplomatyczna – narodowa demokracja – uznanie Komitetu Narodowego Polskiego (KNP) za reprezentację narodu polskiego
c. działalność polityczna środowisk polskich
– powstanie Naczelnej Rady Ludowej (NRL)
– zwołanie Polskiego Sejmu Dzielnicowego
– utworzenie Straży Ludowej
2. Wybuch powstania w Wielkopolsce
a. przyjazd do Poznania Ignacego Paderewskiego – przedstawiciel KNP
b. prowokacyjne zachowania Niemców
c. wybuch walk – 27 grudnia 1918 r. – objęcie dowództwa przez kpt. Stanisława Taczaka
d. organizacja regularnej Armii Wielkopolskiej – gen. Józef Dowbor-Muśnicki
e. pomoc dyplomatyczna Francji – marszałek Ferdynand Foch
f. 16 II 1919 r. – rozejm w Trewirze obejmuje również Wielkopolskę
II. Sprawa polska na konferencji paryskiej
1. Delegacja polska na konferencji paryskiej:
a. Roman Dmowski
b. Ignacy Paderewski
2. Stosunek państw ententy do odradzającego się państwa polskiego
a. poparcie Francji – Georges Clemenceau
b. sceptycyzm Wielkiej Brytanii – David Lloyd George
3. Postanowienia traktatu wersalskiego (28 VI 1919 r.)
a. uznanie niepodległej Polski
b. przyznanie Polsce Pomorza Gdańskiego, Wielkopolski oraz części Kujaw z Bydgoszczą
c. utworzenie Wolnego Miasta Gdańska
d. plebiscyty na Śląsku, Warmii i Mazurach oraz Powiślu
e. zobowiązanie Polski do podpisania tzw. małego traktatu wersalskiego (gwarancje dla mniejszości narodowych w Polsce)
III. Powstania śląskie
1. Pierwsze powstanie śląskie – sierpień 1919 r.
a. polskie odrodzenie narodowe na Śląsku
b. decyzja ententy o przeprowadzeniu plebiscytu
c. wybuch strajku, który w sierpniu 1919 r. przerodził się w pierwsze powstanie śląskie
d. wynik
– militarna klęka powstańców
– wycofanie wojsk niemieckich ze Śląska
– przybycie na Śląsk komisji międzynarodowej, która miała nadzorować przebieg plebiscytu
2. Drugie powstanie śląskie – VIII 1920 r.
a. powodem napięcia między ludnością polską a niemiecką – wybuch 19 VIII 1920 r.
b. wynik
– klęska militarna powstańców
– rozwiązanie policji niemieckiej
– powołanie Policji Plebiscytowej z udziałem Polaków
3. plebiscyt – 20 marca 1921 r.
a. zwycięstwo Niemców
b. przyznanie Polsce tylko części powiatów pszczyńskiego i rybnickiego
4. Trzecie powstanie śląskie – V 1921 r.
a. strajk generalny (2/3 maja 1921 r.) – Wojciech Korfanty
b. przerodzenie się strajku generalnego w trzecie powstanie śląskie
c. bitwa o Górę Świętej Anny
d. ponowny podział Śląska
– Polska otrzymuje 29% obszaru plebiscytowego
– Polska otrzymuje uprzemysłowioną część Śląska
IV Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu
1. Niekorzystny termin plebiscytu – 11 lipca 1920 r.
2. Całkowita porażka Polski – za przynależnością do Polski głosowało tylko 3,3% mieszkańców
IV. Konflikt o Śląsk Cieszyński
1. Działalność Naczelnej Rady Ludowej Śląska Cieszyńskiego – podział Śląska Cieszyńskiego
2. Ofensywa czeska podczas walk polsko-ukraińskich
3. Niekorzystny dla Polski podział Śląska Cieszyńskiego przez Radę Ambasadorów.