1. 3. Rewolucja przemysłowa
I. Geneza rewolucji przemysłowej w Wielkiej Brytanii
1. Aspekty rewolucji przemysłowej
a. przełom naukowo-technologiczny
b. przełom ekonomiczny
c. przełom demograficzny
2. Przemiany w rolnictwie
a. rozwój dużych gospodarstw towarowych – farmy
b. wzrost wydajności upraw i hodowli
c. zastosowanie maszyn
3. Akumulacja kapitału
4. Zmiany w angielskiej strukturze zawodowej – 1/3 ludności zatrudniona poza rolnictwem
5. Wzrost wolnej siły roboczej
6. ograniczenie wpływu organizacji korporacyjnych – głównie cechów
7. Postępowi i rozwojowi gospodarczemu sprzyjały:
a. stabilność polityczna
b. konsekwentna polityka podatkowo-celna
c. zasoby surowców kopalnych
d. Rozległe kontakty handlowe
– źródło surowców
– rynki zbytu
II. Postęp techniczny
1. mechanizacja przemysłu włókienniczego
a. mechaniczne czółenko tkackie – John Kay – 1733 r.
b. maszyna przędzalnicza „spinning Jenny” – James Hargreaves – 1764 r.
c. wielowrzecionowa maszyna przędzalnicza – Richard Arkwright – 1767 r.
d. mechaniczne krosno tkackie – Edmund Cartwright – 1785 r.
2. Maszyna parowa
a. James Watt – 1782
b. zastosowanie:
– napęd wind
– napęd pomp
– napęd maszyn
– silniki w pojazdach
3. Postęp w dziedzinie metalurgii
a. technologia wytopu surówki z dużą zawartością węgla – Abraham Darby
b. wynalezienie procesu pudlingowania – Henry Cort –1783 r.
c. opracowanie techniki walcowania
d. wynalezienie tokarki – Henry Maudslay – 1794 r.
4. Postęp w transporcie
a. George Stephenson – pierwsza lokomotywa „Millord” – 1814 r.
b. George i Robert Stephenson – lokomotywa „The Rocket”
c. otwarcie pierwszej linii kolejowej w Wielkiej Brytanii – 1825 r.
d. postęp w żegludze
– zastosowanie maszyny parowej z napędem łopatkowym
– zastosowanie śruby zamiast napędu łopatkowego – John Ericsson – 1836 r.
– zastosowanie żelaza do budowy kadłubów
5. Wynalezienie aparatu fotograficznego
6. Wynalezienie lampy naftowej – Ignacy Łukasiewicz – 1853 r.
7. Elektryczność
a. Alessandro Volta – ogniwo galwaniczne – 1800 r.
b. Michael Faraday – zjawisko indukcji magnetycznej – 1831 r.
c. Samuel Morse – telegraf (alfabet Morse’a) – 1837 r.
III. Rewolucja przemysłowa na kontynencie europejskim I w USA
1. Niderlandy – Walonia
2. Niemcy
a. rozwój gospodarczy jako czynnik sprzyjający dążeniom zjednoczeniowym
b. Górny Śląsk
c. Zagłębie Ruhry
d. Zagłębie Saary
3. Francja
a. rozwój przemysłu w rejonie Lille
b. zagłębie Loary
4. Północne Włochy
5. Rozwój przemysłu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej
IV. Wpływ rewolucji przemysłowej na przemiany społeczne i polityczne
1. Rozkład struktur, relacji i więzi feudalnych
2. Wykształcenie się nowych grup społecznych:
a. burżuazji
b. klasy robotniczej
c. inteligencji
3. Zmiany w strukturze zatrudnienia – wzrost zatrudnienia w zawodach pozarolniczych