1. 6. Ameryka w pierwszej połowie XIX wieku

 

I. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej w pierwszej połowie XIX wieku

1. Dwie koncepcje formy państwa

a. federaliści – Alexander Hamilton

– zwolennicy silnej władzy centralnej

– podkreślanie roli przemysłu

b. antyfederaliści – Thomas Jefferson

– zwolennicy autonomii poszczególnych stanów

– podkreślanie roli rolnictwa

– akcentowali postulaty demokratyczne

2. Doktryna Monroe – 1823 r. – podstawa izolacjonizmu

3. Rozwój terytorialny Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej

a. odkupienie od Francji Luizjany – 1803 r.

b. uzyskanie od Wielkiej Brytanii północnej Dakoty –1818 r.

c. odkupienie do Hiszpanii Florydy – 1819 r.

d. przystąpienie do Stanów Zjednoczonych Teksasu (1845 r.), który w 1835 r. uniezależnił się od Meksyku

e. nabytki terytorialne kosztem Meksyku – Kalifornia i Nevada

f. podział Oregonu

g. zakupienie od Rosji Alaski – 1867 r.

4. Eksterminacja ludności indiańskiej

5. Szybki rozwój ludności dzięki imigracji z Europy

 

II. Dekolonizacja Ameryki Południowej

1.       Sytuacja w Ameryce Południowej na początku XIX w.

a. Podział administracyjny posiadłości hiszpańskich
– 4 wicekrólestwa (La Platy, Peru, Nowej Grenady i Nowej Hiszpanii)

– 4 kapitanie generalne (Chile, Gwatemali, Kuby i Wenezueli)

b. struktura społeczna posiadłości hiszpańskich

– urzędnicy przybyli z metropolii

– Kreole – urodzony w Ameryce potomek białych osadników

– Indianie – ludność autochtoniczna

– Metysi – potomkowie Indian i białych

– niewolnicy pochodzenia afrykańskiego

c. posiadłości portugalskie - Brazylia

2. Początki walki o niepodległość

a. nieudana próba wywołania antyhiszpańskiego powstania w Wenezueli przez Francisco de Miranda

b. objęcie tronu hiszpańskiego przez Józefa Bonaparte powodem nasilenia się ruchów niepodległościowych w Ameryce Łacińskiej

– przejmowanie władzy w koloniach przez kreolskie junty (rady prowincjonalne) i cabildo (rady miejskie)

– wybuch powstania w północnej części kontynentu amerykańskiego – 1810 r.

– działalność Simóna Bolivara

– powrót na tron hiszpański Ferdynanda VII i odzyskanie utraconych kolonii

3. Wzrost dążeń niepodległościowych

a. powstanie Wielkiej Kolumbii – 1819 r.

– działalność – Simóna Bolivara

– rozpad Wielkiej Kolumbii na mniejsze państwa (Kolumbia, Wenezuela i Ekwador)

– wyzwolenie Peru i powstanie Wenezueli

b. wyzwolenie południowej części kontynentu – José de San Martin

– wyzwolenie Paragwaju

– wyzwolenie Argentyny

– wyzwolenie Chile