6. 03. Podboje mongolskie
I. Narodziny potęgi mongolskiej
1. Zjednoczenie plemion mongolskich
a. plemiona mongolskie:
– Tatarzy
– Merkici
– Kereici
b. społeczeństwo i gospodarka mongolska
– organizacja społeczna oparta na plemionach składających się z patriarchalnych rodów
– władza sprawowana przez chanów
– koczowniczy tryb życia
– utrzymywali się z pasterstwa, myślistwa i łupieżczych wojen
– religią mongolską był szamanizm
2. Działalność Temudżyna (ok. 1155-1227 r.)
a. podporządkował sobie wszystkie plemiona
b. przyjął tytuł Czyngis-chana
3. Podboje Czyngis-chana
a. podbój Ujgurów i Tangutów
b. najazdy łupieżcze a następnie podbój Chin
c. podbój Chorezmu
d. walki z Połowcami – bitwa nad rzeką Kałką – 1223 r.
II. Imperium mongolskie po śmierci Czyngis-chana
1. Podział państwa przez Czyngis-chana na cztery ułusy
a. tytuł Czyngis-chana odziedziczył Ugedej
b. w zachodniej części imperium Czyngis-chana utworzono ułus o nazwie Złota Orda
– Dżoczi
2. Po zakończeniu podboju Chin władzę w nich jako cesarz objął wnuk Czyngis-chana - Kubilaj
3. Nieudane próby podboju Japonii (1274 i 1281 r.)
4. Podbój kalifatu bagdadzkiego
III. Podboje mongolskie w Europie
1. Podbój Rusi – 1237-1240
a. najazd mongolski nastąpił w okresie rozbicia dzielnicowego Rusi
b. rządy w podbitych księstwach w imieniu mongolskich chanów sprawowali książęta ruscy
– musieli uzyskać od władców mongolskich jarłyk – pisemna zgoda na sprawowanie rządów
– byli zobowiązani do zbierania danin od swoich poddanych i przekazywanie ich Tatarom
2. Najazdy na Węgry – 1241-1242 r.
a. zwycięstwo Mongołów pod dowództwem Batu-chna nad armią węgierską na równinie Mohi
b. spustoszenie kraju i odwrót wojsk Batu-chana
3. Najazd na Polskę – 1241 r.
a. zdobycie przez Tatarów Sandomierza
b. klęska wojsk małopolskich pod Chmielnikiem i wkroczenie Tatarów do Krakowa
c. klęsk wojsk polskich w bitwie pod Legnicą – 1241 r.
– śmierć Henryka Pobożnego
– spustoszenie kraju i odwrót wojsk mongolskich
d. łupieżcze najazdy w 1259 i 1287 r.
IV. Rozpad imperium mongolskiego
1. Ostatnim władcą imperium mongolskiego – Tamerlan – Timur Chromy (1336-1405 r.)
a. władzę zdobył siłą, usuwając chana Transoksanii
b. podbił Chorezm, Chorosah, Irak, Amenię, Gruzję i Azerbejdżan
c. podbił Indie
d. pokonał wojska tureckie pod Ankarą –1402 r.
e. Timur Chromy jest uznawany za jednego z największych zdobywców w historii
2. Po śmierci Tamerlana w 1405 r. imperium mongolskie zaczęło się rozpadać
3. Do upadku imperium mongolskiego przyczyniły się wojny o władzę