Konstantyn Wielki (ok. 282-337) – syn Konstancjusza Chlorusa, w 306 r. został obwołany przez wojsko cesarzem w zachodniej części imperium rzymskiego; w 312 r. pokonał w bitwie na Moście Mulwijskim pod murami Rzymu współrządzącego cesarza Maksencjusza i pozbawił go władzy w Rzymie; wspólnie z Licyniuszem, który panował we wschodniej części imperium, w 313 r. w Mediolanie wydali edykt, w którym formalnie przyznali chrześcijanom swobodę wyznania; w 324 r. pokonał i Licyniusza i pozbawił go władzy; w 330 r. na miejscu kolonii greckiej Bizancjum zbudował miasto, które od swojego imienia nazwał Konstantynopolem, i przeniósł do niego stolicę państwa; zreorganizował wojsko, dzieląc je na oddziały graniczne i armię polową, a gwardię pretoriańską zastąpił specjalnymi oddziałami przybocznymi; w 332 r. wydał ustawę, która przywiązywała kolonów do ziemi.