Mieszko III Stary (ok. 1126-1202) syn Bolesława Krzywoustego i Salomei, od 1138 r. dziedziczny książę Wielkopolski;  po śmierci Bolesława Kędzierzawego w 1173 r. objął władzę w dzielnicy krakowskiej; jako princeps dążył do wzmocnienia swojej władzy, co wywołało bunt możnych, którzy w 1177 r. zmusili go do opuszczenia Krakowa i oddali tron jego młodszemu bratu, Kazimierzowi II Sprawiedliwemu; przez resztę życia Mieszko III walczył o odzyskanie Krakowa, do którego udało mu się na krótko wrócić w 1191 r.; po śmierci Kazimierza II Sprawiedliwego ponownie podjął walkę o Kraków, ale został pokonany przez zwolenników syna Kazimierza Sprawiedliwego, Leszka Białego w bitwie pod Mozgawą  (1195 r.), mimo to Mieszko III Stary władał Krakowem w zastępstwie małoletniego Leszka Białego od 1198 do 1202 r.