Władysław I Łokietek (ok. 1260-1333) - syn księcia kujawskiego Kazimierza I i Eufrozyny z Piastów opolsko-raciborskich, od 1267 r. książę kujawski i łęczycki; od 1288 r. sieradzki  i od 1296 wielkopolski z Pomorzem Gdańskim; walczył z Wacławem II, w 1300 r. został wygnany z Wielkopolski i schronił się na Węgrzech; wrócił do Polski w 1305 r. i, wspomagany przez oddziały węgierskie, opanował Sandomierskie, w 1306 r. zajął Kraków oraz objął zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim, które stracił na rzecz Krzyżaków w 1308 r.; w 1312 r. stłumił bund wójta Alberta w Małopolsce, a w 1314 r. odzyskał Wielkopolskę; w 1320 r. koronował się w Krakowie na króla Polski - wydarzenie to jest uznawane za zakończenie rozdrobnienia feudalnego w Polsce; walczył z roszczącym pretensje do tronu polskiego Janem Luksemburczykiem i sprzymierzonymi z nim Krzyżakami, z którymi wiódł spór o Pomorze Gdańskie - najpierw na drodze sądowej (zakończony korzystnym dla Łokietka wyrokiem proces przed sędziami papieskimi w Inowrocławiu w 1320-1321 r.), a następnie prowadząc wojnę z zakonem krzyżackim, podczas której, mimo zakończonej sukcesem bitwy pod Płowcami w 1331 r. utracił Kujawy; Władysław I Łokietek, opierając się głównie na średnim rycerstwie i korzystając ze wsparcia takich duchownych, jak Jakub Świnka,  doprowadził do zjednoczenia większości ziem polskich, tworząc podstawy do ich dalszej konsolidacji.