Dodaj tę stronę do ulubionych i odwiedzaj ją częściej!!!

 

Relacja posła Kaspra Contariniego o ziemiach podbitych w Ameryce przekazana senatorom weneckim 16 XI 1525 r.

Najjaśniejszy Książę i Najdostojniejszy Senacie! W tej relacji mojej o sprawach należących do poselstwa mojego przy cesarzu [...] opiszę królestwa i prowincje, podległe Majestatowi cesarza, ze sprawami odnoszącymi się do nich. [Następnie] powie się o radcach tegoż cesarza, którzy są jakby narzędziami dla rządzenia tymi królestwami. [...]

Opiszę Indie Zachodnie. Kraj odkryty dotychczas jest bardzo duży, a z dnia na dzień rozszerza się coraz dalej i okazuje się większy; dzieli się zaś na wyspy i ląd stały. Pierwsza i najważniejsza jest Wyspa Spagnuola [San Domingo], położona prawie pod zwrotnikiem Raka, oddalona od Hiszpanii około 2000 mil, bardzo wielka. Niektórzy uważają ją za mało mniejszą od Hiszpanii; ma liczne góry i liczne rzeki. Hiszpanie wybudowali na tej wyspie trzy twierdze, główna nazywa się Św. Dominik, w niej jest rezydencja admirała i rady królewskiej. Admirałem jest syn Kolumba Genueńczyka, posiada wielką władzę, przyznaną ojcu, chociaż dużo sam sobie uzurpował i ciągle dalej uzurpuje; pozostawiłem go na dworze, skąd podąży celem przeprawienia się przez morze.

Owa wyspa jest najwięcej zaludniona tak, że Piotr Martire, który jest Mediolańczykiem i należy do Rady Indyjskiej, a ma zamiar napisania historii tych krajów i podróży morskich, zapewnia, że na wyspach Spagnuola i Jamajka, która nie jest bardzo wielka, bywało, kiedy Kolumb je odkrył, milion dusz i więcej. Teraz wskutek nieludzkiego traktowania przez Hiszpanów bądź przez ciężkie roboty, nakładane na tych biednych, nie przyzwyczajonych do pracy ludzi, w poszukiwaniu złota, bądź przez śmierć z rozpaczy, wskutek czego zdarzały się takie nadzwyczajne wypadki, że znalazły się matki, które zabijały własne dzieci, ubyło niemal wszystkich tak, że obecnie na wyspie Spagnuola nie ma siedmiu tysięcy dusz i kupują niewolników Murzynów z Barbarii [Tereny w Afryce Płn. - Maroko, Algieria, Mauretania - zamieszkane przez Berberów] i posyłają ich tam do kopalni. Z nich wielu, krótko przed moim odjazdem z dworu, złączywszy się z niektórymi krajowcami, razem uciekło w góry.

Inną główną wyspą, położoną na zachód od Spagnuoli, jest wyspa Kuba. Urzęduje tam gubernator w imieniu cesarza; z tej wyspy wyjeżdżał Ferdynand Cortes, który odkrył Jukatan [Meksyk] [...]. O tej wyspie nie mówi się wiele, jak o Spagnuoli, o której zapomniałem powiedzieć, że obecnie przywożą z niej do Hiszpanii prócz złota w wielkiej ilości cynamon, cukier, wódki, a nawet dobre konie, zwierzęta, które nie rodziły się pierwotnie na tej wyspie, lecz Hiszpanie je tam przenieśli, a teraz wracają udoskonalone. Jedynie zboże nie udaje się, ponieważ z powodu tłustości gleby staje się tak duże i miękkie, że gubi się w pędach. Wyspa Kuba nie jest tak urodzajna jak Spagnuola. Trzecia wyspa, tj. Jamajka, nie jest bardzo wielka w stosunku do tamtych, ale i ona jest  dosyć obszerna i urodzajna. Nadto są niezliczone wyspy małe, których wielką ilość zamieszkują kanibalowie, dzicy, którzy nie tylko zjadają ludzi, lecz na nich polują [...]. Ląd stały jest krajem bardzo rozległym; poczyna się od przylądka, który nazywa się przylądkiem Św. Augustyna i jest odległy od Hiszpanii około 1500 (mil) albo nieco więcej, a do równika cztery stopnie.

 

Wiek XVI-XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów. Opracowali: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1999

 

1. Jaki to rodzaj źródła historycznego? Uzasadnij swoją odpowiedź.

2. Określ, jakie obszary opisuje autor przekazu?

3. Wyjaśnij pochodzenie nazwy Indie Zachodnie.

4. Omów zmiany demograficzne, które zaszły na opisywanych obszarach w pierwszych latach XVI w.

5. Przedstaw wartość gospodarczą opisywanych obszarów.