Wygląd miasta Babilonu

W Asyrii jest jeszcze wiele innych wielkich miast, lecz najsłynniejszym i najsilniejszym, gdzie też po zburzeniu Ninosu [tj. Ntniwy] znajdowała się stolica jej, był Babilon, które to miasto tak wygląda: Leży na wielkiej równinie i tworzy czworobok, którego każdy front wynosi sto dwadzieścia stadiów – to czyni w całości obwód miasta o czterystu osiemdziesięciu stadiach. Taka jest wielkość miasta Babilonu. A zbudowane było tak porządnie, jak żadne inne ze znanych nam miast. Naprzód biegnie dokoła niego głęboki i szeroki rów pełen wody, potem idzie szeroki na pięćdziesiąt królewskich łokci [łokieć – 44,4 cm], a wysoki na dwieście łokci mur. Królewski zaś łokieć jest o trzy palce [palec – 1,85 cm] większy od zwyczajnego.

Prócz tego muszę jeszcze zaznaczyć, do czego użyto uzyskanej z rowu ziemi i w jaki sposób wykonano mur. Kopiąc rów, sporządzili jednocześnie cegły z ziemi wynoszonej z rowu, a skoro wystarczającą ilość cegieł zagarnęli, wypalali je w piecach, następnie użyli jako zaprawy murarskiej gorącego asfaltu i każdych trzydzieści warstw cegieł przegradzali plecionką z trzciny. W ten sposób zbudowali naprzód ściany rowu, a potem tak samo mur. Ponad murem, po obu jego brzegach, wznieśli jednopiętrowe wieże, jedną naprzeciw drugiej, a między wieżami zostawili miejsce jako drogę dojazdową, po której mogła jechać czwórka koni. Dokoła muru było sto bram, wszystkie ze spiżu, a tak samo ze spiżu były słupce i nadedrzwia.

W ten sposób wystawiono mur Babilonu. Miasto składa się z dwóch części, bo dzieli je rzeka, która zowie się Eufrat. Otóż rozgałęzienia muru. z jednej i drugiej strony poprowadzone są aż do rzeki a stąd skręcają i ciągną się wzdłuż obu jego brzegów jako wał z wypalonych cegieł. Samo miasto pełne jest trzy- i czteropiętrowych domów, a przecięte jest prostymi ulicami, które biegną bądź równolegle do rzeki, bądź też w poprzek do niej. Przy każdej ulicy poprzecznej znajdowały się w wale, który ciągnął się wzdłuż rzeki, furtki w takiej liczbie, ile było ulic. Te także były ze spiżu i prowadziły również aż do samej rzeki.

Ten mur jest puklerzem miasta, ale wewnątrz biegnie jeszcze inny mur dokoła, niewiele słabszy od pierwszego, lecz węższy. Był on wzniesiony w środku obu części miasta: w jednej stał zamek królewski w obrębie wielkiego i silnego muru obwodowego, w drugiej była świątynia Zeusa Belosa ze spiżowymi bramami, zachowana jeszcze do moich czasów, czworobok liczący z każdej strony dwa stadia. W środku miejsca świątynnego wybudowana jest masywna wieża o długości i szerokości jednego stadium, a na tej wieży stoi jeszcze jedna wieża, na drugiej znowu trzecia i tak dalej aż do ośmiu wież. Schody do nich umieszczone są na zewnątrz i ciągną się-wkoło wszystkich tych wież.

Herodot, Dzieje, tłum. S. Hammer, Warszawa 1954, str. 101.

1. Z jakiego budulca został wzniesiony Babilon.

2. Przedstaw system obronny Babilonu.

3 . Scharakteryzuj przedstawioną w źródle architekturę mieszkalną i publiczną w Babilonie.