Geneza rządów monarchicznych w Izraelu

Ale gdy zestarzał się Samuel, ustanowił synów swoich sędziami nad Izraelem. Nazywał się zaś pierworodny syn jego Joel, a drugi Abija; sprawo­wali oni rządy w Berseba. Wszakże nie postępowali synowie drogami jego; skłaniali się ku korzyści, brali łapówki i wypaczali prawo. Zgromadzili się tedy wszyscy starsi Izraela i udali się do Samuela do Ramy. I rzekli do niego: „Oto tyś się zestarzał, synowie zaś twoi nie postępują drogami twoimi. Usta­nów tedy króla nad nami, aby nas sądził, jak to bywa u wszystkich narodów”. I nie podobało się to w oczach Samuela, gdy rzekli „daj nam króla, aby nas sądził”. I modlił się Samuel do Jahwe. Jahwe jednak polecił Samuelowi: „Usłuchaj głosu ludu we wszystkim, czego żądają od ciebie, albowiem nie tobą wzgardzili, lecz wzgardzili moim panowaniem nad nimi. Najzupełniej tak, jak postępowali od onego dnia, którego ich wywiodłem z Egiptu, aż po dzień dzisiejszy, porzucając mnie, a służąc bogom cudzym, postępują też i z tobą. Otóż teraz wysłuchaj głosu ich! Wszakże nie zaniedbuj ostrzec ich usilnie, a oznajmić im prawo króla który ma panować nad nimi”. I tak powtórzył Samuel wszystkie słowa Jahwe ludowi, który zażądał króla od niego. I rzekł: „Oto prawo króla, który ma panować nad wami: synów wa­szych brać on będzie, aby ustanowić ich przy powozie i przy rumakach swoich, aby biegali przed powozem jego. I aby ustanowić ich sobie na tysięczników i piędziesiętników, i aby uprawiali rolę jego i sprzątali żniwo jego, i aby przy­gotowali mu rynsztunki jego wojenne i zaprzęgi jego wozów; córki zaś waszezabierze, aby przygotowały wonności i gotowały i wypiekały jadło. Naj­przedniejsze też pola i winnice i gaje oliwne wasze zabierze, a odda je sługom swoim. Na wysiewy i na winobrania wasze nałoży dziesięcinę, a odda je dwo­rzanom i sługom swoim. Najlepszych niewolników waszych i niewolnice i dobór waszej młodzieży i osty wasze zabierze i zużytkuje przy gospodarstwie swoim. Na trzody wasze nałoży dziesięcinę, a wy sami będziecie niewolni­kami jego. I będziecie wołali z powodu króla waszego, którego wybraliście sami, a nie wysłucha was Jahwe dnia onego”. Nie chciał jednak lud słuchać rady Samuela i zawołali: „Nie! Niechaj król będzie nad nami, abyśmy byli i my jak wszystkie inne narody, i aby nas sądził król nasz, i aby przewodni­czył nam, a prowadził wojny nasze”. I wysłuchał Samuel wszystkie słowa ludu i powtórzył je w uszy (Jahwe). I rzekł Jahwe do Samuela: „Wysłuchaj żądania ich i ustanów im króla!” Wtedy rzekł Samuel do mężów Izraela: „Wróćcie każdy do siedziby swojej”.

R. Kittel, Biblia Hebraica, Ks. Samuela 8, 1–23. Przekład polski M. Schorra, T.ż., 23.

Za: Zawadzki, Wybór źródeł historii starożytnego wschodu, Poznań 1962, str. 184-186

A. Napisz z czyjej inicjatywy doszło do zmiany ustroju politycznego Izraelitów.

B. Wyjaśnij w jaki sposób zmiana ustroju wpłynęła na sytuację Izraelitów.