Arystoteles, Metafizyka
Istnieją zatem trzy nauki teoretyczne: matematyka, fizyka i teologia. Jasne jest bowiem, że jeśli istnieje gdzieś pierwiastek boski, istnieje zwłaszcza w tej oddzielnej i nieruchomej naturze i że najważniejsza z nauk powinna się zajmować najważniejszym rodzajem. Nauki zatem teoretyczne przewyższają wszystkie inne nauki, a teologia przewyższa nauki teoretyczne. Ktoś mógłby zapytać, czy filozofia pierwsza jest nauką powszechną, czy też zajmuje się jakimś jednym rodzajem i jakąś jedną naturą. W naukach bowiem matematycznych bada się ich przedmiot nie w jeden i ten sam sposób, ale geometria i astronomia badają jakiś określony rodzaj przedmiotu, podczas gdy matematyka powszechna jest wspólna wszystkim [działom matematyki]. Gdyby nie istniała żadna inna substancja oprócz substancji istniejących w naturze, wtedy fizyka byłaby nauką pierwszą. Skoro jednak istnieje jakaś substancja nieruchoma, nauka o niej musi być wcześniejsza i musi to być filozofia pierwsza, a tym samym musi to być nauka powszechna, dlatego że jest pierwsza. Ona ma się zajmować badaniem bytu jako bytu, zarówno jego istoty, jaki tego, co przysługuje mu jako bytowi.
Za: L. Owczarek, Grecja. Wybór tekstów źródłowych do ćwiczeń z historii starożytnej, Kielce 1988, str. 282
A. Wyjaśnij, na czym polega szczególna rola filozofii pierwszej.
B. Wyjaśnij, w jakich okolicznościach Arystoteles uznałby fizykę za naukę pierwszą.