Władza cesarska wg Historii rzymskiej Kassjusza Diona
Cała władza i ludu i senatu przeszła na Augusta, od niego też poczyna się zupełna monarchia [...] Rzymianie jednak tak dalece nienawidzili samego tytułu monarchy, że władców swych nie nazwali ani dyktatorami ani królami, ani jakimś innym tego rodzaju tytułem, chociaż wobec oddania im steru rządów nie można zaprzeczyć, że Rzymianie podlegali władzy królewskiej. Wprawdzie z wyjątkiem cenzury istnieją jeszcze i teraz urzędy opierające się na dawnym prawie [...] mimo to wszystkim kieruje i zarządza każdorazowy władca według swej woli. Aby zaś się zdawało, że posiadają tę pełnię władzy nie skutkiem przemocy, ale na podstawie praw, przejęli na siebie wraz z tytułami wszystkie urzędy, które za czasów władztwa ludu za tegoż zgodą wielkie miały znaczenie z wyjątkiem tytułu dyktatora.
Często bowiem bywają konsulami, a zawsze ilekroć znajdą się poza murami Rzymu, określają się prokonsulami. Przydomek imperator noszą stale nie tylko ci, którzy odnieśli jakieś zwycięstwo, ale i wszyscy inni jako wyraz nieograniczonej władzy, zastępując nim tytuł króla lub dyktatora [...]
Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej, nr 3: Rzym starożytny, opracował Leon Tadeuszcz Błaszczyk, Warszawa 1961, str. 33
A. Nazwij formę cesarstwa przedstawioną w źródłach.
B. Wyjaśnij, dlaczego przedstawioną formę cesarstwa nazywano „komedią republiki”.
C. Porównaj poglądy Kassjusza Diona i poglądy Oktawiana Augusta przedstawione w jego Autobiografii na temat istoty władzy cesarskiej.