Udostępnij tę stronę znajomym!!!

 

Rozporządzenie językowe z 5 VI 1869 r.

Na mocy najwyższego postanowienia z dnia 4 czerwca 1869 wydają ministrowie spraw wewnętrznych, wyznań i oświecenia, sprawiedliwości, skarbu, handlu i rolnictwa, tudzież obrony krajo­wej i bezpieczeństwa publicznego następujące rozporządzenie dla Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakow­skim, zmieniające po części istniejące przepisy o języku urzędo­wym w służbie wewnętrznej i w korespondencji z innymi urzędami i władzami.

§1. C.k. [cesarsko-królewske] władze i urzędy, podwładne ministerstwom spraw wewnętrznych, skarbu, handlu i rolnictwa, tudzież obrony krajowej i bezpieczeństwa publicznego, dalej c.k. Krajowa Rada Szkolna i c.k. sądy używać będą tak w służbie wewnętrznej, jako też w korespondencji z sądowymi niewojskowymi władzami, urzę­dami i sądami w kraju języka polskiego.

Co do korespondencji z władzami, urzędami i sądami woj­skowymi, nie mniej z władzami, urzędami i sądami poza krajem i z władzami centralnymi, obowiązywać mają istniejące przepisy.§

§2. Podobnież będą i prokuratorie państwowe w kraju używać języka polskiego w stosunkach służbowych z władzami, urzędami i sądami w kraju, wymienionymi na wstępie § 1, nie uwłaczając istniejącym przepisom co do używania języka przy roz­prawach ostatecznych.

§3. Jeżeli sąd ma, według istniejących ustaw i rozpo­rządzeń, wydać ekspedycje w innym jak polskim języku, natenczas używać należy – o ile to być może – przy wykładzie i obradowaniu tego języka, w którym ekspedycja wygotowaną być powinna.

We wszystkich sprawach, toczących się w c.k. Wyższym Sądzie Krajowym i w c.k. Nadprokuratorii Państwowej we Lwowie, które się odnoszą do Księstwa Bukowiny, użytym będzie dotych­czasowy język urzędowy.

§4. Wszystkie c.k. kasy i c.k. urzędy, pieniędzmi zawia­dujące, mają wszelkie dzienniki i wykazy kasowe, rejestra i zesta­wienia obrotu, które służą organom centralnym do wykonywania kontroli lub do zestawienia periodycznych wykazów, prowadzić i nadal w języku niemieckim.

§5. Istniejące przepisy co do korespondencji władz, urzę­dów i sądów ze stronami, z władzami nierządowymi, korporacjami i gminami nie naruszają się niniejszym rozporządzeniem.

Za: Grzegorz Chomicki, Leszek Śliwa, Wiek XIX. Teksty źródłowe. Tematy lekcji i zagadnienia do historii w szkole średniej, Kraków 2001, str. 243-245