Stanowisko Gromad Ludu Polskiego wobec własności

We własności więc dzisiejszej, cechami do epoki przeminionej należącemi, są: 1° posiadanie z prawa rodu, to jest z odziedziczenia i 2° uży­wanie owoców pracy cudzej, czyli eksploatacja i próżniactwo.

Pierwsze i drugie są niedopełnieniem prawu odpowiednich obowiąz­ków, są uciskiem, wstecznością, anarchią.

Wszelki zatem ruch społeczeński, który nie niszczy na przyszłość dwóch tych znamion dzisiejszej własności, będzie próżnym krwi rozle­wem, uronioną emeutą [buntem], nowych zawiedzeń się źródłem, który zaś ją uświęci, będzie ruchem wstecznym ku prawu rodowitości, ku po­gaństwu ludzkości wracającym. Przekleństwo mu i jego sprawcom, nowym ludu pijawkom, nowym poświęceń jego i cnót frymarczycielom.

Niszcząc dziedziczenie uczcimy zasadę równości, kładąc pracę za warunek własności, uczcimy zasadę wolności, czyli zasługę indywidualną. Czemże przeobrażenie własności uczci zasadę braterstwa? Oto przela­niem własności wieczystej w ręce społeczności, w ręce ogółu.

Praca zostawszy obowiązkiem i zasługą społeczeńską, rzecz prosta, że nie kto inny jak społeczeństwo wynagradzać za nią i dostarczać jej na­rzędzi, to jest wyposażać będzie mogło, że zatem do niego, i do niego jedynie, własność ziemi, własność nieruchoma i wieczysta należeć będzie.

Teksty źródłowe do nauki historii w szkole. Wielka Emigracja,  opracował M. Żychowski, Warszawa 1962, nr 31, str. 54-55

1. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej przedstaw okoliczności utworzenia i skład społeczny Gromad Ludu Polskiego.

2. Nazwij dwie warstwy społeczne, które zostały w sposób szczególny napiętnowane przez Gromady Ludu polskiego.

3. Jakich zmian społeczno-gospodarczych domagały się Gromady Ludu Polskiego?