Fragment artykułu francuskiego ekonomisty P. Leory Beaulieu na temat kolonii (1900 r.)
(…) Nie jest rzeczą stosowną ograniczyć się do zagarnięcia zaludnienia
lub kierowania światem przez jeden albo przez dwa ludy. Należy pamiętać, że towary jakiegoś kraju przemysłowego narażają się na wielkie ryzyko, że zostaną zatrzymane przez taryfy prohibicyjne na granicach [wysokie cła wwozowe], obcych krajów; że kapitały, które się wytwarza w nadmiarze i pragnie się je eksportować, są często narażone w obcym kraju na działalność nieżyczliwych sądów i władz administracyjnych, które te kapitały bezpośrednio konfiskują lub doprowadzają do ruiny; że nawet emigranci nie mają więcej pewności, że zostaną przyjęci w krajach, do których ich kraj rodzinny nie ma żadnego prawa.
(…) Charakter korzyści nie jest wyłącznie handlowy: są jeszcze inne korzyści, o których się zapomina, a nie są one wcale mniejsze. Kolonie zaofiarowują wolnym klasom i wyższej warstwie klasy robotniczej metropolii rynek zbytu, którego doniosłość powinna być szczególnie wzięta pod rozwagę. W kraju o starej cywilizacji, gdzie wykształcenie, nauki techniczne i wiedza w ogóle bardzo się rozkrzewiły, na rynku pracy dla zawodów panuje tłok. Inżynierowie, architekci, lekarze, urzędnicy z pewnymi zdolnościami, nie potrafią znaleźć zatrudnienia popłatnego w stosunku do ich umiejętności i talentów. Te kadry zawsze wzbogacające życie kolonialne dają mu do dyspozycji niezmierzone źródła. W kolonii eksploatacyjnej takiej jak Indie lub Jawa pełnią oni funkcje publiczne: są sędziami, administratorami, prawnikami, profesorami; wykonują w różnym stopniu obowiązki lekarskie, udają się tam, aby się urządzić z myślą o powrocie. Otóż to właśnie, że poza handlem i przemysłem we właściwym tego słowa znaczeniu dziesiątki tysięcy Anglików robią fortunę w Indiach, albo przynajmniej uzyskują tam dostatek, którego metropolia lub kraje obce nie potrafiły im zapewnić. (…).
Teksty źródłowe do nauki historii w szkole. Sprawy międzynarodowe 1870-1914, opracowali Aleksy Deruga i Janina Derużyna, Warszawa 1960, nr 40, str. 61-62
1. Jaki to rodzaj źródła historycznego. Uzasadnij swoją odpowiedź.
2. W jakim znaczeniu został użyty w tekście źródłowym termin: metropolia.
3. Przedstaw opisane w tekście korzyści, wynikające z posiadania kolonii.