Prawodawstwo regulujące kwestię obywatelska III Rzeszy

Ustawa o obywatelstwie Rzeszy z 15 września 1935 r.

§ 2. (1) Obywatelem Rzeszy (Reichsbürger) jest jedynie niemiecki poddany krwi niemieckiej albo pokrewnej, którego zachowanie świadczy o chęci i zdolności do wiernego służenia Narodowi Niemieckiemu i Rzeszy.

(2) Obywatelstwo Rzeszy nabywa się przez uzyskanie aktu nadania obywatelstwa (Reichsbürgerbrief).

(3) Jedynie obywatelowi Rzeszy przysługują pełne prawa polityczne, określone ustawami.

§ 3. Minister spraw wewnętrznych Rzeszy wyda uzgodnione z zastępcą Wodza przepisy prawne i administracyjne, niezbędne dla wprowadzenia w życie i uzupełnienia niniejszej ustawy.

Pierwsze rozporządzenie wykonawcze do ustawy o obywatelstwie Rzeszy z 14 listopada 1935 r.

Na podstawie § 3 Ustawy o obywatelstwie Rzeszy z d. 15 września 1935 r. zarządza się, co następuje:

§ 2(1) Przepisy zawarte w § l odnoszą się także do niemieckich poddanych, żydowskich mieszańców.

(2) Mieszańcem żydowskim jest osoba posiadająca wśród swoich krewnych wstępnych II stopnia (dziadków) jednego lub dwóch przodków pochodzenia rasowego żydowskiego, o ile nie jest uznana za Żyda na podstawie § 5 ust. 2. Za przodka pochodzenia żydowskiego uważa się dziadka albo babkę na podstawie samej ich przynależności do wyznaniowej gminy żydowskiej.

§ 3. Jedynie obywatelowi Rzeszy jako posiadającemu pełne prawa polityczne przysługują prawa wyborcze i prawo piastowania urzędu publicznego. [...]

§ 4 (1) Żyd nie może być obywatelem Rzeszy. Nie przysługują mu prawa wyborcze; nie może piastować urzędu publicznego.

(2) Urzędnicy Żydzi przechodzą z dniem 31 grudnia 1935 r. w stan spoczynku.

§ 5 (1) Żydem jest osoba mająca wśród krewnych wstępnych II stopnia (dziadków) co najmniej trzech przodków pochodzenia rasowego żydowskiego.

(2) Za Żyda uznaje się też osobę niemieckiego poddanego, mieszańca będącego wnukiem dwóch przodków pochodzenia żydowskiego:

a) która w czasie wydania ustawy należała do wyznaniowej gminy żydowskiej, względnie później została do niej przyjęta;

b) która w czasie wydania ustawy żyła w związku małżeńskim z Żydem, albo później taki związek małżeński zawarła;

c) która pochodzi z małżeństwa z osobą będącą Żydem w rozumieniu ust. l, zawartego po dacie wejścia w życie ustawy o ochronie niemieckiej krwi i niemieckiej czci z d. 15 września 1935 r.

d) która została poczęta w wyniku pozamałżeńskiego stosunku z osobą będącą Żydem w rozumieniu ust. 1. i urodziła się jako dziecko nieślubne po dniu 31 lipca 1936 r.

Berlin, d. 14 listopada 1935

Podpisy: Wódz i Kanclerz Rzeszy — Adolf Hitler;

Minister Spraw Wewnętrznych Rzeszy — Frick;

Zastępca Wodza — R. Hess, Minister Rzeszy

Za: Wiek XX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, opracowali Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Warszawa 2001, str. 105-106

A. Porównaj status prawny Żydów i mieszańców żydowskich.

B. Wyjaśnij, jakie kryterium decydowało o uznanie poddanego niemieckiego za Żyda lub mieszańca żydowskiego.

C. Rozstrzygnij, czy status obywatela III Rzeszy nowo narodzone dziecko, spełniające rasowe wymagania przepisów dotyczących obywatelstwa uzyskiwało w momencie urodzenia. Odpowiedź uzasadnij, powołując się na treść cytowanych aktów prawnych.