Orędzie prezydenta Wilsona z 8 stycznia 1918 r.

(...) Programem naszym jest program, który zapewni światu pokój; program ten – naszym zdaniem jedynie możliwy – jest następujący:

1. Jawne traktaty pokojowe, jawnie zawarte, po których nie będzie już żadnych tajnych porozumień międzynarodowych, dyplomacja zaś będzie działać zawsze szczerze i jawnie.

2. Zupełna wolność żeglugi na morzu, poza obrębem wód terytorialnych, zarówno w czasie pokoju jak w czasie wojny, za wyjątkiem mórz które by zamknięto całkowicie lub częściowo poprzez akcję międzynarodową celem wymuszenia poszanowania dla umów międzynarodowych.

3. Zniesienie – jak tylko będzie możliwe – wszelkich barier gospodarczych i ustanowienie równych warunków w handlu dla wszystkich narodów godzących się na pokój i jednoczących się celem jego utrzymania.

4. Wzajemna wymiana dostatecznych gwarancji, że zbrojenia każdego narodu zostaną zredukowane do minimum, które da się pogodzić z bezpieczeństwem wewnętrznym.

(…)

14. Winno być utworzone powszechne zrzeszenie narodów na podstawie szczegółowych umów celem udzielenia wszystkim państwom, zarówno wielkim jak i małym, wzajemnych gwarancji niezawisłości politycznej i całości terytorialnej.

Sierpowski S., Źródła do historii okresu międzywojennego, Tom pierwszy: 1917-1926, Poznań 1989, str. 34-35

A. Przedstaw najważniejsze zasady współistnienia państw, których celem jest zapewnienie pokoju i uniknięcie kolejnej wojny.

B. Wyjaśnij znaczenie treści punktu 1.