Mezopotamia (Międzyrzecze) - kraina leżąca na Bliskim Wschodzie w dorzeczu Eufratu i Tygrysu; w starożytności była wielkim centrum cywilizacji, wywierającym ogromny wpływ na rozwój ówczesnego świata; powstaniu i rozwojowi cywilizacji sprzyjały dogodne warunki rozwoju rolnictwa oraz korzystne położenie handlowe; w Mezopotamii rozwijały się państwa Sumerów, Akadu, Asyrii, Babilonii i Persji; w 331 r. p.n.e. została podbita przez Aleksandra Wielkiego, a po jego śmierci uzależniona od Seleucydów, a później od kolejno od państwa Partów i Persji.