OGPU - skrót od Objedinionnoje Gosudarstwiennoje politiczeskoje uprawlenije (Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny) - w latach 1922-1934 sowiecka policja polityczna (wcześniej GPU - Gosudarstwiennoje politiczeskoje uprawlenije - Państwowy Zarząd Polityczny, utworzony w miejsce zlikwidowanej Czeka); przekształcenie GPU w OGPU wiązało się z utworzeniem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich; główne narzędzie terroru i sprawowania władzy przez bolszewików; jednym z szefów był Feliks Dzierżyński; w lipcu 1934 r. GPU zostało włączone do NKWD.