unia brzeska - unia zawarta na synodzie w Brześciu Litewskim w 1596 r. na mocy której część duchownych i wyznawców prawosławia w Polsce uznała zwierzchnictwo papieża i przyjęła wszystkie dogmaty katolickie, ale zachowała odrębność hierarchii kościelnej, liturgię obrządku wschodniego i kalendarz juliański; unia brzeska przyczyniła się do rozbicia prawosławia na unitów (Kościół greckokatolicki) i dyzunitów oraz zaostrzyła konflikty religijne na Ukrainie.