Habeas Corpus Act (26 V1679)

Zważywszy, że szeryfowie, dozorcy więzienni oraz inni urzędnicy, którym oddawano pod nadzór jakichkolwiek poddanych króla za kryminalne lub rzekomo kryminalne sprawy, zwykli byli bardzo opóźniać nadsyłanie odpowiedzi na ryty Habeas Corpus¹ skierowane do nich, przeciwstawiając się Alias i Pluries Habeas Corpus, a czasem większej ich liczbie, oraz poprzez inne wybiegi w celu uchylenia się od uległego posłuszeństwa takim rytom, sprzecznie z ich obowiązkami i zna­nymi prawami kraju, przez co wielu poddanych króla było i następnie może być długo zatrzymanych w więzieniu, ku ich wielkiej niedogodności oraz udręce, w ta­kich sprawach, gdzie z mocy prawa mogą być zwolnieni za kaucją.

Gwoli zapobieżenia temu i szybszej uldze wszystkich osób uwięzionych za ja­kiekolwiek takie kryminalne lub rzekomo kryminalne sprawy, niechaj będzie uchwa­lone przez najjaśniejszego króla, za radą i zgodą lordów duchownych i świeckich, oraz gminy zebrane w obecnym parlamencie i na podstawie powagi tegoż, że skoro tylko jakakolwiek osoba lub osoby przedłożą jakikolwiek Habeas Corpus skiero­wany do jakiegokolwiek szeryfa lub szeryfów, dozorcy więzienia, funkcjonariusza lub jakiejkolwiek innej osoby, dla jakiejkolwiek osoby znajdującej się pod jego lub ich opieką, i ten rzeczony ryt zostanie przedłożony rzeczonemu urzędnikowi lub pozostawiony w więzieniu, któremukolwiek z niższych urzędników, niższych do­zorców albo zastępcy rzeczonych urzędników lub dozorców, żeby rzeczony urzęd­nik lub rzeczeni urzędnicy, lub ich niżsi urzędnicy, niżsi dozorcy lub zastępcy w przeciągu trzech dni po przedłożeniu tego, jak powiedziano wyżej (chyba, wyżej wspomniane przekazanie do więzienia nastąpiło za zdradę stanu lub zbrodnię, ja­sno i szczególnie wyrażone w nakazie przekazującym do więzienia), po zapłaceniu lub zapewnieniu pokrycia kosztów doprowadzenia rzeczonego więźnia, ustalonych przez sędziego lub sąd, który przyznał także (ryt) i stwierdził to na odwrocie, nie przewyższając jednak dwunastu pensów za milę, i po zabezpieczeniu danym na mocy własnej gwarancji, że zapłaci koszty związane z odtransportowaniem więź­nia z powrotem, jeżeli zostanie odesłany do aresztu śledczego przez sąd lub sę­dziego, przed którego zostanie przywiedziony zgodnie z rzeczywistą intencją ni­niejszego aktu, i że nie ucieknie po drodze – złożyli urzędowy raport na taki ryt, i sprowadzili lub spowodowali niezwłoczne sprowadzenie osoby strony tak za­aresztowanej lub przytrzymanej, do lub przed lorda kanclerza albo lorda strażnika Wielkiej Pieczęci Anglii, albo sędziów lub baronów tego sądu, skąd rzeczony ryt będzie wysłany, albo do lub przed taką inną osobę, lub osoby, przed którymi rze­czony ryt jest zwrotnie przedłożony, zgodnie z zawartym w nim rozkazem, i po­twierdzili wówczas również prawdziwe powody jego zatrzymania albo uwięzienia; chyba że miejsce zatrzymania rzeczonej strony będzie w jakimś miejscu ponad odległość dwudziestu mil od miejsca lub miejsc, gdzie taki sąd lub osoba rezyduje, lub będzie rezydowała, i jeżeli ponad odległość dwudziestu mil, a nie ponad sto mil, wówczas w obrębie dziesięciu dni, i jeżeli ponad odległość stu mil, wówczas w obrębie dwudziestu dni po tak wymienionych doręczeniach, a nie dłużej.

1. Habeas corpus to cytat z pisma wydawanego przez sędziego, kierowanego do władzy dokonującej aresztowania, wzywającego tę władzę do postawienia zatrzymanego przed sądem w terminie do 3 dni, aby sąd mógł stwierdzić legalność jej zatrzymania. Znaczy po łacinie: (nakazujemy ci) żebyś miał (ze sobą, w sądzie) ciało.

Za: Historia prawa. Proces i wymiar sprawiedliwości w świetle źródeł, wybór i opracowanie Andrzej Dziadzio, Dorota Malec, Kraków 2000, str. 60-62

A. Wyjaśnij, na czym polegało znaczenie regulacji prawnej przedstawionej w źródle.

B. Wymień warunki, jakie musiał spełnić skazany, by móc skorzystać z cytowanego prawa.

C. Przedstaw wynikające z cytowanych przepisów obowiązki organów ścigania.